Danas su MItrovdanske zadušnice

Mitrovdanske zadušnice – poslednji dan u godini kada se vjernici sa posebnom pažnjom i poštovanjem sjećaju svojih mrtvih.

Zadušnice su dani tokom kojih se pravoslavni hrišćani sjećaju svojih preminulih predaka. U Srbiji se uvijek smatralo da je izuzetno veliko nepoštovanje prema umrlima ako se tog dana ne izađe na groblje i ne upali svijeća.
Prema kalendaru Srpske pravoslavne crkve, postoje četiri zadušnice tokom godine. Danas su Mitrovske, Mitrovdanske ili Jesenje zadušnice koje “padaju” uvijek u subotu uoči Mitrovdana. Svako kome je ikada preminuo neko blizak ili drag danas će izaći na groblje ili u crkvi zapaliti svijeću i sjetiti se lijepih trenutaka koje su zajedno proveli.
Iako u našem narodu imaju dugu tradiciju, Mitrovdanske zadušnice zapravo ne potiču originalno iz naše zemlje. Srbi su ih primili od Rusa kod kojih je ovaj praznik ustanovljen poslije pobjede Dimitrija Donskog na Kulikovskom polju 8. septembra 1380. godine. U Rusiji su se obilježavale kao spomen na sve izginule vojnice u tom boju, ali je u Srbiji prihvaćen kao još jedan dan posvećen poštovanju svih mrtvih predaka.
Mitrovdanske zadušnice naši stari zvali su i “zatvorene” zadušnice. Vjerovalo se da se na današnji dan zatvaraju grobovi koje je tokom ljetnjih zadušnica otvorio Sveti Petar.
Običaj je u narodu da se ο zadušnicama, kao i ο parastosima, na groblja iznose mnoga jela. Vjerovanje je, da ta iznesena hrana treba da se razdijele sirotinji i uopšte svima koji se tu zateknu, za pokoj duše umrloga. Obično se iznosi pogača, žito, vino, kao i druga jela.
Vjerovanje kaže da se na groblju valja poslužiti, makar jednim zalogajem. Običaja radi. Jedu rođaci i prijatelji, ali i nepoznati koji su prišli grobu.
Ovim činom se „ne hrani” pokojnik kako se obično vjeruje, već je riječ o njegovoj duši kojoj je potrebna „hrana” koju će dobiti molitvom. Zbog toga se na zadušnice dijeli milostinja.
Smatra se da je veliki grijeh i uvreda mrtvima ako se bilo kome odbije ili otjera od groba. Ovo je dan kada su svi jednaki.