Protekla, 2023. godina je za JU “Polimski muzej“ bila veoma uspješna. Iza ove kulturne institucije je niz respektabilnih kulturnih događaja – brojne izložbe, promocije knjiga kao i veliki broj uspješno realizovanih projekata iz oblasti arheologije.
“Naravno, nezaobilazno je pomenuti i važnost našestalne postavke koja svakako privlači najviše pažnje posjetilaca, koji se obilaskom izložbenog prostora muzeja upoznaju se sa bogatim kulturno-istorijskim nasleđem našeg kraja, kroz arheološku, istorijsku, etnološku, heraldičku zbirku i zbirku oružja.
O svim aktivnostima naše ustanove, njenoj osnovnoj djelatnosti i programima, redovno je i blagovremeno obavještavana javnost putem elektronskih i štampanih medija, dok su mjesečni programi redovno ažurirani elektronskim putem i objavljivani na sajtu muzeja, Instagram i Fejsbuk stanici”, podsjećaju iz Polimskog muzeja.
Od dešavanja u protekloj godini posebno su izdvojili sljedeće:
“Polimski muzej je u protekloj godini učestvovao u više arheoloških projekata širom države doniranih ili iz fonodava Evropske unije, ili uz sufinasiranje Ministarstva kulture, i to u izuzetno jakoj konkurenciji ustanova koje sprovode realizaciju projekata ove vrste. Jedan od projekata koji se realizovao u 2023. godini nosi naziv “Evokacija i privlačenje kulturnog nasleđa – Hrišćanska antika i tursko kupatilo za kulturni turizam”. Radi se o projektu koji se finansira iz evropskih fondova. Ovaj projekat obuhvata sistematska arheološka istraživanja, konzervaciju otkrivenih arhitektonskih ostataka i uređenje lokaliteta u svrhu popularizacije i upotpunjavanja turističke ponude Berana i Polimlja. Takođe, na javnom pozivu Turističke organizacije Budva, Polimskom muzeju su dodijeljena dva projekta za 2023. godinu. Prvi nosi naziv Sistematska arheološka istraživanja crkve Sv. Spasa u Budvi. Drugi projekat dodijeljen od strane TO Budva je “Sistematska arheološka istraživanja objekta u Mirištima Pržno, Opština Budva. Tokom 2023. godine, stručni tim Polimskog muzeja započeo je i arheološka i konzervatorska istraživanja utvrđenja ,,Gradac“ u selu Budimlja. Istraživanja na ovom lokalitetu se rade u okviru projekta ,,Sistematska arheološka istraživanja Gradca u Budimlji kod Berana“ odobrenog Programom zaštite i očuvanja kulturnih dobara za 2023. godinu, koji je na predlog Ministarstva kulture i medija donijela Vlada Crne Gore. Realizovani su i projekti u Mojkovcu, u sklopu projekta Programa zaštite i očuvanja kulturnih dobara za 2023. godinu, gdje opština Mojkovac vrši sanaciju Spomenika poginulim junacima mojkovačke bitke u Mojkovcu kao i sanaciju spomenika palim borcima u NOR-u, gdje je naša ustanova angažovana kao subjekt saradnje projekta, i sprovodila je konzervatorske mjere kao jedina na sjeveru koja ima licencu za sprovođenje arheoloških i konzervatorskih istraživanja i sprovođenje konzervatorskih mjera na nepokretnim kulturnim dobrima.
Još jedna stvar na koju su ponosni je proglašenje Spomen-kompleksa ,,Sloboda“ na Jasikovcu za kulturno dobro, u decembru 2022. godine. Javna ustanova ,,Polimski muzej” je od 2013. godine uporno slala dopise i zahtjeve državi, Upravi za zaštitu kulturnih dobara, i konačno, u januaru, 2023. godine, Spomen-kompleks “Sloboda” na brdu Jasikovac u Beranama, poslije punu deceniju od kada je prvi put pokrenuta inicijativa, konačno je proglašen za kulturno dobro od nacionalnog značaja. Budući da je sada ovaj Spomenik dobro od nacionalnog značaja, znači da država ima pravo i obavezu da vodi dalju brigu o istom, i da se ništa ne može raditi bez saglasnosti, odobrenja i konsultovanja Uprave za zaštitu kulturnih dobara. Tokom protekle naša ustanova i Opština Berane, imale su brojne sastanke po pitanju budućeg uređivanja ovog kompleksa sa parkovskom površniom, a očekuje se i raspisivanje konkursa za idejno rešenje uređenja Memorijalnog kompleksa Jasikovac, kako bi dobio novo ruho, uz odobrenje Uprave za zaštitu kulturnih dobara. Ne postoji bolji prostor za izvođenje pozorišnih predstava na otvorenom u gradu, a ni šire, zbog specifičnog ambijenta i fantastičnog audio-vizuelnog doživljaja. Proglašenje Bogdanovićevog spomenika na Jasikovcu za spomenik kulture od nacionalnog značaja bilo je i povod da se u julu 2023. godine otvori velika retrospektivna izložba ,,Večito“, posvećena stogodišnjici rođenja velikana srpske i jugoslovenske arhitekture, Bogdanu Bogdanoviću. Istom je otvorena i manifestacija “Beransko kulturno ljeto”.
Takođe, 2023. godine, završena je rekonstrukcija srednjovjekovne pancirne košulje koja je jedan od najvrednijih predmeta istorijske zbirke Polimskog muzeja. Pancirna košulja u muzeju u Beranama je veoma posebna, zapravo jedina poznata košulja kod koje su tijelo, odnosno oklop i kapuljača rađeni iz jednog dijela. Posebno nam je drago što smo bez ikakvog ulaganja dobili rekonstruisanu pancirnu košulju sa izgledom kakav je bio prije oštećenja. Takođe, raduje nas i činjenica da su i sami podaci koje smo imali o istoj precizni i da je ova pancirna košulja jedinstvena u svijetu, čime je muzej dobio predmet reprezentativan za izlaganje.
Tokom protekle godine JU ,,Polimski muzej“ u saradnji sa EPCG – ,,Solar gradnja“, realizovala je i projekat ugradnje solarnih panela na krov zgrade i samim tim se pridružila korišćenju obnovljivih izvora energije, uz ustanove poput Pošte Crne Gore, RTCG-a, Sportskog centra u Nikšiću i drugih. Ovo je najisplativiji model uštede električne energije i za nas je od velikog značaja, imajući u vidu rast cijena iste. Muzej je ujedno i prva opštinska ustanova koja je ugradila solarne panele.
Polimski muzej je tokom 2023. godine restaurirao određeni broj slika iz umjetničke zbirke. Radi se o legatu Miomira Miša Popovića. Zbog lošeg stanja u kom se nalazi veliki broj slika, odlučili smo da u tri faze konzerviramo sve slike koje zahtijevaju konzervatorsko – restauratorski tretman. Ove godine je uspješno realizovana treća faza , restaurirana je 31 umjetnička slika, a restauraciju istih finasirala je Opština Berane. Plan je da narednih godina budu konzervirane, restaurirane i uramljene sve, kojih je preko 200, a za koje je muzej prethodno obezbijedio adekvatan smještaj. Glavni cilj ustanove je da se slike zaštite od daljeg propadanja, a samim tim da se njihovim uljepšavanjem i uramljivanjem učine još primamljivijim za posjetioce, kao i da se dodatno oplemeni naš izložbeni prostor i same slike kao dio stalne postavke”, istakli su iz Polimskog muzeja.
“Ne mogu da ne pomenem i da smo veoma zadovoljni zbog velikog interesovanja i brojnih posjeta djece iz osnovnih i srednjih škola, kao i djece iz vrtića. Ove posjete se u našoj ustanovi realizuju tokom cijele godine, sa ciljem popularizacije muzeja, jačanja svijesti o značaju očuvanja kulture, istorije, bogate i raznolike tradicije. A posebno nas raduje što će se i u narednom periodu naše kulturno blago prezentovati nekim novim grupama učenika, na obostrano zadovoljstvo i sa jednakom posvećenošću i entuzijazmom”, navode u saopštenju.
Za 2024. godinu predviđen je nastavak radova na lokalitetu Tumbarice, nakon završenih arheoloških slijede konzervatorska istraživanja i sprovođenje konzervatorskih mjera. Zatim, nastavak istraživanja na lokalitetu Gradac, gdje su tokom 2023. godine započeta arheološka i konzervatorska istraživanja, izvršena popravka postojećeg puta i proboj novog do samog lokaliteta, gdje se potom pristupilo prvom dijelu istraživanja.
“Tokom 2024. godine, očekujemo da ćemo obezbijediti sredstva za nastavak istih. Takođe, preuzećemo i konzervatorske mjere na dijelu predmeta koji su u lošem stanju, kako bi se spriječilo širenje nastalih oštećenja i predmeti što duže očuvali u zatečenom stanju. To su uglavnom predmeti od platna koji su skloni bržem propadanju. Očekuje se i raspisivanje konkursa za idejno rešenje uređenja kompleksa na Jasikovcu, izrada glavnog projekta i sprovođenje mjera koje glavni projekat predvuđa. Planirano je i uređenje unutrašnjosti ustanove, naročito izložbenog prostora, kako bi isti bio prezentniji. I naravno nastojaćemo da našu galerijsku aktivnost održimo na dosadašnjem nivou, na zadovoljstvo svih uživaoca umjetnosti”, zaključuju iz Polimskog muzeja.