U izdanju Medijske kulture, u okviru biblioteke Teorije medija, čiji je urednik prof. dr Ratko Božović, izašla je nova knjiga “Mediji i Geopolitika“, istoričara i doktora političkih nauka Radenka Šćekića, piše eSpona.
Studija o odnosu medija i geopolitike, njihove međusobne povezanosti i upotrebe, s obzirom na obuhvatnost analiziranih fenomena – predstavlja multidisciplinarni pristup složenim kategorijama, kakve su informacija, prostor i vrijeme. Sagledava se upotreba medija kao moćnog sredstva u procesima političkog komuniciranja i složenih geopolitičkih kretanja sa aspekta i kroz prizmu istorije, kulture, psihologije, filozofije, sociologije, ekonomije, antropologije, defendologije.
Kompleksnost savremenih odnosa velikih globalnih igrača, regionalnih sila, transnacionalnih kompanija, međunarodnih, ekonomsko-političko-vojnih organizacija/alijansi/unija – ogleda se u međusobnom globalnom prožimanju, međuzavisnosti u pogledu finansija, prirodnih resursa, komunikacija. Dešavanja na jednom kraju planete, u epohi globalizacije, imaju medijski, ekonomski, politički i ekološki uticaj na drugi ili na interese globalnih igrača.
Masovni mediji u svemu tome imaju veliki uticaj, jer je informacija postala veoma bitna geopolitička roba koja utiče na međunarodne odnose, ekonomiju, berze, vojne odnose. Za masovne medije se ističe da su postali moćno sredstvo, mada je slika o moći novinara glorifikovana.
Moćni su vlasnici medija i njihovi partneri/nalogodavci iz domena politike ili biznisa. Autor ističe da u sferi politike: “ko kontroliše proizvodnju i širenje informacija – ima dominaciju nad politikom, ideologijom, kulturom”.
Mediji su odavno prestali da budu puki prenosioci informacija. Oni danas oblikuju mišljenje javnosti. U poslednjih nekoliko decenija medijski rat je postao znatno važniji od konvencionalnog rata.
Knjiga je koncipirana u deset poglavlja glavnog teksta, uz predgovor, pogovor, leksikon termina i literaturu. Recenzenti knjige su akademik Đorđe Borozan i prof. dr Čedomir Čupić, koji su istakli da “knjiga Mediji i geopolitika dr Radenka Šćekića predstavlja značajan prilog istraživanju uloge medija u savremenim društvima i uticaja medija na društvene i političke odnose. Ova studija je primjer sistematičnog i sveobuhvatnog pristupa odnosa medija kao sredstva u geopolitičke svrhe, posebno u rukama moćnih aktera u političkom životu planete. Posebna vrlina autorovog pristupa obradi upotrebe medija u geopolitičke svrhe jeste interdisciplinarnost.” Knjiga obiluje brojnim primjerima i izvorama i sadrži preko 1.000 fusnota na skoro 400 stranica.
Autor, dr Radenko Šćekić ističe da propaganda postaje neefikasna onog trenutka kada postanemo svjesni njenog postojanja. Svrha propaganda “nije u tome da bude prijatna, odmjerena, nježna, već da bude uspješna”, a ovo je očigledno paradigma kojom se rukovodi i dominantni dio današnje medijske scene. Jer, “ko god ima toliku moć da te ubijedi da vjeruješ u apsurdno ima i moć da te ubijedi u činjenje nepravde”.
Mediji su produžena ruka i u većini slučajeva oružje raznih režima, kojima služe kao servis, kako za vršenje kohezije u “svojim redovima”, tako i za stvaranje atmosfere straha od “spoljne opasnosti”, produbljivanje razlika i slično. Na toj matrici, na toj floskuli, održavaju se mnogi politički režimi današnjice.
Čitav politički sistem je tako osmišljen da ljudima odvuče pažnju ka trivijalnim temama, senzacionalizbu i rijalitima. Sa očiglednim tendencijama kretanja ka distopijskoj budućnosti: globalizovanom društvu, kontrolisanom od strane malog broja trans-nacionalnih kompanija, kontrolisanim medijima koji će vršiti uticaj na svaki segment naših života.
Uočljivo je kretanje ka uniformnoj kulturi, ideologiji, “politički korektnom” i poželjnom diskursu – dirigovanim iz samo jednog ili nekoliko globalnih centara moći i odlučivanja. Realna vlast je tajna vlast. Novac je samo u funkciji moći u čijoj osnovi leži određeni sistem ideja, projekata.
Savremena geopolitička matrica bi se mogla svesti na to, da: koliko ste jaki (vojno, ekonomski), toliko ste u pravu (u međunarodnim odnosima). U istorijskoj retrospektivi, saglasno činjenicama, argumentovano se može ocijeniti da živimo u “interesantnim vremenima”: epohi zalaska i opadanja dominacije određene civilizacije, koja je bila nekoliko poslednjih vjekova globalni centar i žarište geopolitičkih, ekonomskih, naučnih, tehnoloških i ideoloških uticaja na ostatak planete. Autor se u pogovoru pita: Da li živimo u realnosti fikcije ili u fikciji realnosti?
Regionalni časopis Medijska kultura, pod uredništvom Budimira Damjanovića, do sada je u okviru pomenute biblioteke objavila 13 knjiga, autora znamenitih imena naučne misli, poput: Alana Badjua, Ratka Božovića, Janka Nikolovskog, Sandre Bašić-Hrvatin i drugi.
Foto: eSpona