Trenutno stanje kvaliteta vazduha u Crnoj Gori je veoma zabrinjavajuće, što je i inače karakteristično za zimski period i sezonu grijanja. Kvalitet vazhuda tokom sezone grijanja, karakterišu povećane koncentracije suspendovanih čestica PM 10 i PM2, 5 , što se objašnjava upotrebom drveta i uglja u individualnim i zajedničkim ložištima i meteorološkim uslovima, od kojih zavisi zadržavanje tzv. grubih i finih praškastih materija .
Svakako da u kumulativnom smislu uticaj imaju i saobraćaj i industrijska postrojenja, kao i divlje deponije na kojima se izazivaju požari,
“Nažalost nadležne institucije nijesu uradile gotovo ništa da bi se stanje popravilo, pa sem prazne priče i promašenih strategija i planova, naročito je ifitirajuće što se polemika u javnosti vodi najviše oko načina tumačenja nevalidiranih podataka koji su javni preko zvanične aplikacije Agencije za zaštitu prirode i životne sredine, umjesto o (ne)efikasnosti mjera koje su predložene za ublažavanje aerozagađenja ili uticaju ovog životnog problema na ljudsko zdravlje”, kazao je za naš portal Aleksandar Perović, direktor Ekološkog pokreta Ozon.
Obaveza nadležnih institucija je da pravovremeno i adekvatno informišu javnost o kvalitetu vazduha.
“Pravovremeno i adekvatno informisanje javnosti o kvalitetu vazduha je obaveza nadležnih institucija, isto kao i odgovarajući savjeti kako da se ponašamo shodno nivou zagađenosti i upravo je to prostor da se koriste različiti komunikacioni modeli i primjene savremene tehnologije, što je svojevrstan pokazatelj efikasnosti i transparentnosti, kao i međusektorske saradnje. Konkretno zvanična onlime platforma Agencije za zaštitu prirode i životne sredine ima značajan prostor za unapređenje, prije svega u dijelu bolje razumljivosti podataka koji se preuzimaju iz automatskih mjernih stanica Državne mreže za praćenje kvaliteta vazduha, jer očigledno da za to postoji potreba. Da je tako potvrđuju i iz Agencije , kada upozoravaju da se dešava da građani, ekološki aktivisti ili mediji , pogrešno tumače podatke sa online platforme, najčešće kada su satne koncentracije susprendovanih čestica PM10 u pitanju. Očekvano.je da ako nije razumljivo i adekvatno objašnjeno o kakvoj vrsti prekoračenja je riječ , koje su maksimalno dozvoljene vrijednosti i kakvi su trendovi prisutni, da će se dešavati pogrešno tumačenje od strane nedovoljno informisanih i neupućenih. Upravo zato bilo bi logično da stručnjaci iz Agencije i Instituta za javno zdravlje Crne Gore imaju stalni javni angažman, poput recimo kolega iz Hidrometeorološkog i seizmološkog zavoda Crne Gore, pa da na najpopularnim informativnim emisijama objasne relevantne podatke i daju adekvatne savjete i ne dozvole da se dođe u poziciju da neko svjesno ili usled neznanja pogrešno tumači podatke”, kazao je Perović.
Nikšić je tokom prethodne godine imao 61 dan sa prekoračenjima srednjih dnevnih vrijednosri PM10 suspendovanih čestica, što je značajno više od 35 koliko je zakonski maksimalno dozvoljeno , a i prvu polovinu januara 2020. očekivano karakteriše isti problem.
“Porazno je da ne postoji jasna vizija lokalne uprave kako da se ovaj životni problem riješi, te da je Plan kvaliteta vazduha za opštinu Nikšić, koji je usvojen 2014. godine, ostao mrtvo slovo na papiru. Ekološki pokret ,,Ozon” je predlagao da se kroz razvojne strategije prepozna ova problematika, naročito u dijelu toplifikacije urbanog dijela grada, čime bi se neutralisalo korišćenje drva i uglja tokom sezone grijanja, zatim uvođenje obaveze povećanja energetske efikasnosti zajednićkih stambenih objekata uz subvencione mjere, bolja organizacija saobraćaja u urbanom jezgru i izgradnja biciklističkih staza, unapređenje javnog prevoza uz podsticajnu politiku, ozelenjavanje grada i još dosta toga, ali ništa nije prihvaćeno niti nas je lokalka uprava za poslednja dva mandata ipozvala da razgovaramo o ovoj ozbiljnoj problematici koja uzrokuje bolesti i prevremene smrti. Trudimo se da putem svojih komunikacionih kanala i uz podršku medija informišemo građane Nikšića o ozbiljnosti prisustva aerozagađenja, kao i da damo savjete koji mogu pomoći da se negativni efekti smanje na najmanju moguću mjeru, ali svakako da to ne može nadomjestiti izostanak aktivne politike lokalne uprave, koja kao da ne živi u ovom gradu i ne diše vazduh koji mi udišemo”, zaključio je Perović.