Ovlašćenim proizvođačima je, na ime podsticaja za proizvodnju električne energije iz obnovljivih izvora, u prošloj godini isplaćeno 12,02 miliona eura, stoje 9,36 odsto, odnosno 1,24 miliona eura manje u odnosu na 2018. godinu, pokazuju podaci Crnogorskog operatera tržišta električne energije (COTEE), objavljuje Pobjeda.

Povlašćeni proizvođači su lani proizveli 269,16 miliona kilovat-sati, što je deset odsto više nego u 2018. godini. Podsticaji su isplaćeni za 19 malih, vjetro i solarnih elektrana, koje su u vlasništvu 11 preduzeća.

Podsticanje proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora počelo je 1. maja 2014. godine i zaključno sa prošlom godinom povlašćenim proizvođačima je na ime podsticaja isplaćeno 32,8 miliona eura. Povlašćeni prozvođači su u tom periodu proizveli 653,6 miliona kWh kazali su Pobjedi iz COTEE-a.

Prema podacima COTEE-a, po osnovu podsticaja u prošloj godini, najviše je 9,1 milion eura za vjetroelektranu (VE) Kmovo dobila kompanija Krnovo Green Energy. Projekat na Krnovu realizovale su austrijska firma Ivicom Consulting i francuska kompanija Akuo energy. Kompanija Masdar iz Abu Dabija je početkom 2018. godine kupila 49 odsto akcija vjetroelektrane Krnovo.

Kompanija Krnovo Green Energy je u prethodne tri godine po osnovu podsticaja za VE Krnovo dobila ukupno 20,5 miliona eura. Gradnja VE na Krnovu, čija vrijednost jeoko 120 miliona eura, počela je u maju 2016. godine, a ima instalisanu snagu 72 megavata (MW) i planiranu godišnju proizvodnju od 200 do 230 gigavat sati (GWh). Ugovorom je državno zemljište na Krnovu dato u zakup na 20 godina, sa mogućnošću produženja do maksimalno pet godina.

Od vlasnika malih hidroelektrana (mHE) po osnovu podsticaja za proizvodnju električne energije, najviše je lani dobila beranska kompanija Hidroenergija Montenegoro 1,08 miliona eura, čijih sedam mHE imaju status povlašćenog proizvođača. Radi se o mHE Jezerštica, Bistrica, Orah, Rmuš, Spalevići, Sekular i mHE Jelovica2.

Osnivači Hidroenergije su Ranko Ubović, Aleksandar Mijajlović i firma Hemera capital, čiji je osnivač Oleg Obradović.

Kompanija Kronor je za mHE Jara i Babino Polje dobila 685.953 eura, Igma energy za mHE Bradavec i Piševsku rijeku dobila 478.591 eura, kompanija Hydro Bistrica je za mHE Bistrica Majstorovina dobila 303.841 euro, kompaniji Synergy isplaćeno je 121.362 eura, za mHE Vrelo, dok je kompaniji Nord energy za , mHE Seremet potok isplaćeno 161.237 eura.

Osnivači podgoričkog Kronora su kompanije Kroling Željka Miškovića, Mont Hidro Predraga Bajovića i Normal company biznismena Žarka Burića.

Osnivači podgoričke firme Hydro Bistrica su podgorička kompanija Synergy, bjelopoljska Gradnja, kosovski Triangle General Contractors INC i češka firma Vodni zdroje. Osnivači firme Synergy su Kia Montenegro, čiji je osnivač Željko Đuranović, a zastupnik i izvršni direktor Vuk Rajković, zatim Dragana Bošković, Tomaš Hajek, Uroš Karadžić i Radoje Vujadinović. Vlasnik preduzeća Igma energy iz Andrijevice je Igma Grand Igora Mašovića.

Osnivač kompanije Nord Energy su firme Veletex Vlastimira Golubovića i Igma energy Igora Mašovića.

Regulatorna agencija za energetiku (RAE) utvrdila je u novembru status povlašćenog proizvođača električne energije podgoričkoj kompaniji BARKOD za solarnu elektranu BAR-KOD koja se nalazi u Donjoj Gorici. Rješenje je izdato na period od 12 godina. Ova kompanija je na ime podsticaja za proizvodnju ostvarenu lani dobila 2.373 eura. Osnivač ove kompanije je Miomir Mrvaljević.

Odbor RAE je u avgustu prošle godine donio i rješenje na 12 godina firmi Eco Solar System iz Danilovgrada kojoj je utvrđen status povlašćenog proizvođača električne energije za solarnu elektranu DG u Martinićima. Osnivač i izvršni direktor te kompanije je Božidar Jokić, a to preduzeće je na ime podsticaja dobilo 23.247 eura. Odbor RAE je krajem maja prošle godine donio rješenje kojim se utvrđuje status povlašćenog proizvođača električne energije za podgoričku kompaniju Invicta, za istoimenu solarnu fotonaponsku elektranu koja se nalazi u Bandićima. Rješenje je izdato na period od 12 godina. Toj kompaniji je na ime podsticaja za prošlogodišnju proizvodnju isplaćeno 22.423 eura. Osnivači ove kompanije su Zeljko Vukčević i Ilija Gazivoda.

Vrijednost naknade za podsticanje proizvodnje energije iz obnovljivih izvora energije je posljednji put uvećana gotovo 100 posto početkom prošle godine, sa 0,4731 centa po kilovatsatu (kWh) na 0,9439 centa po kWh. Ovu visinu jedinične naknade za podsticanje proizvodnje električne energije za prošlu godinu je u skladu sa Uredbom o naknadi za podsticanje proizvodnje električne energije iz obnovljivih izvora i . visokoefikasne kogeneracije utvrdilo Ministarstvo ekonomije.

Iz ovog Vladinog resora su tada saopštili daje utvrđeno da naknada za podsticanje električne energije za prošlu godinu za potrošnju električne energije u kategoriji domaćinstava ostaje nepromijenjena i za potrošnju prvih 300 kWh, što je iznos računa oko 30 eura.

Za potrošnju preko 300 kWh u kategoriji domaćinstava i svih ostalih kategorija distributivnih kupaca primjenjuje se utvrđena naknada od 0,9439 centa po kWh.

Vlada je krajem maja prošle godine izmjenama i dopunama Uredbe o naknadi za podsticanje proizvodnje iz obnovljivih izvora energije ukinula naknadu za podsticanje za sva domaćinstava za prvih 300 kWh (OIE1), dok je naknada za potrošnju preko . tog nivoa ograničena na zatečeni iznos. Ova odluka je stupila na snagu 1. juna prošle godine. Iz Vlade je tada saopšteno da će iznos sredstava potrebnih za pokrivanje potrebnog iznosa za OIE1, umjesto građana platiti iz budžeta, a iz sredstava prikupljenih od zagađivača. Ta sredstva je Vlada počela da plaća od akciza na ugalj.

Iz Ministarstvasu ranije saopštili daje prošla godina posljednja u koju ulaze u rad veći proizvodni kapaciteti iz obnovljivih izvora energije, kojima je garantovan otkup po podsticajnim cijenama.

Iz Vlade je i prošle godine saopšteno da će prilikom razvoja obnovljivih izvora energije nastaviti praksu davanja u zakup državnog zemljišta bez odobravanja povlašćenih cijena električne energije nego će kompanije koje posjeduju obnovljive izvore raditi po tržišnim principima.