Poboljšanje suživota između ljudi i velikih karnivora poput vukova, medvjeda, risova i šakala te jačanje njihove zaštite s ciljem očuvanja biološke raznovrsnosti osnovni su ciljevi evropskog projekta “4PETHABECO – Jačanje saradnje za rješavanje socio-ekoloških izazova u okviru EUSAIR strategije”.
Projekat, koji vodi Univerzitet Udine iz Italije, okuplja devet partnera iz osam zemalja Jadransko-jonske regije: Albanije, Hrvatske, Grčke, Sjeverne Makedonije, Crne Gore, Srbije i Slovenije. Aktivnosti će se sprovoditi u područjima Istočnih Alpa, Dinarskih Alpa i Pinda, gdje se procjenjuje da živi više od 4.000 vukova i medvjeda te preko 200 risova.
Fokus projekta
Suočavanje s rastućim društvenim konfliktima, kao i kulturnim i ekološkim izazovima u područjima gdje ljudi i velike zvijeri dijele prostor, zahtijeva hitnu pažnju i inovativna rješenja. Projekat će se fokusirati na:
Jačanje monitoringa i zajedničkog prikupljanja podataka na transnacionalnom nivou;
Razvoj strategija za smanjenje rizika od štete uzrokovane divljim životinjama;
Aktivno uključivanje lokalnih zajednica, poljoprivrednika, uzgajivača i lovaca;
Primjenu eksperimentalnih metoda za unapređenje suživota ljudi i divljih životinja.
Posebna pažnja biće posvećena jačanju zelene infrastrukture, poput zelenih mostova i podvožnjaka, kako bi se omogućilo nesmetano kretanje divljih životinja i očuvala ekološka povezanost.
Prednosti i aktivnosti
Projekat donosi priliku za primjenu inovativnih strategija u upravljanju prirodnim resursima. Kroz tri glavne aktivnosti, partneri će:
Ojačati monitoring i harmonizovati tehnike prikupljanja podataka, uz pomoć zajedničke digitalne platforme i baze podataka;
Promovisati participativne procese koji uključuju lokalne zajednice u odlučivanje i upravljanje prostorom;
Razviti mrežu “Living Labs” (žive laboratorije) gdje zajednice aktivno učestvuju u istraživanju i stvaranju održivih rješenja za suživot ljudi i karnivora.
Partneri i podrška
Osim Univerziteta Udine, partneri na projektu uključuju Univerzitet u Beogradu, Institut za primijenjenu ekologiju „Oikon“ iz Hrvatske, Centar za zaštitu i proučavanje ptica iz Crne Gore, te organizacije iz Grčke, Slovenije, Sjeverne Makedonije i Albanije.
Projekat je kofinansiran od strane Evropske unije kroz Interreg IPA ADRION program, uz podršku Evropskog fonda za regionalni razvoj (ERDF) i Instrumenta za pretpristupnu pomoć (IPA). Njegova realizacija planirana je do avgusta 2027. godine.
Za više informacija posjetite Interreg IPA ADRION program.