Grupa od 83 nevladine organizacije iz Crne Gore, regiona i svijeta zatražile su od predsjednika Crne Gore, Mila Đukanovića, kao i budućeg premijera, ministra obrane, predsjednika Skupštine i Vlade Crne Gore da odmah zaustave razvoj vojnog poligona na Sinjajevini, te insistiraju da se to područje ostavi na raspolaganje stočarima za razvoj poljoprivrede i turizma.
Organizacije civilnog društva izrazile su solidarnost sa mještanima Sinjajevine i okolnih sela i gradova, te iskazale zabrinutost zbog militarizacije drugog po veličini pašnjaka u Evropi, koji je prema crnogorskoj Nacionalnoj strategiji i akcionom planu biološke raznolikosti, koja je bila predmet pregovora o pristupanju s Evropskom unijom (EU), trebao da bude proglašen za regionalni park prirode prije kraja 2020. To je, kako podsjećaju, važno biljno područje (IPA) od 2016. godine i predloženo je kao područje zaštite ptica i područje od posebnog interesa za očuvanje mreže EMERALD, status koji bi Sinjajevina stekla nakon ulaska Crne Gore u EU.
Podsjećaju da je Sinjajevina dio UNESCO rezervata biosfere rijeke Tare i graniči s nacionalnim parkom Durmitor, jednim od najstarijih na Balkanu, te da je Vlada u septembru 2019. ignorišući legitimno i legalno izglasanu peticiju otvorila vojno poligon na površini preko 7.500 hektara u srcu rezervata biosfere rijeke Tare, zanemarivši više od 3000 potpisa građana, te da su iste godine rnogorske, američke, austrijske, slovenačke i italijanske trupe učestvovale u prvoj međunarodnoj vojnoj obuci NATO-a, koristeći preko pola tone eksploziva, dok je lokalno stanovništvo bilo prisutno sa svojim stadima na planini. U zajedničkoj izjavi se ukazuje da vojni poligon ugrožava najmanje 25.000 porodica na obroncima Sinjajevine, ali i očuvanje biološke raznolikosti i lokalnog ekosistema. Ističu da nijesu urađene procjene uticaja vojnog poligona na životnu sredinu, kao ni medicinske i društveno-ekonomske posledica stvaranja vojnog poligona na Sinjajevini.
“Pozivamo predsjednika Crne Gore, Mila Đukanovića, premijera, ministra obrane, predsjednika Skupštine i Vladu Crne Gore da odmah zaustave militarizaciju teritorije Sinjajevine i urade nezavisnu procjenu uticaja na životnu sredinu i građane, što uključuje i zdravstveni, socijalni i ekonomski aspekat, te da se osigura učešće građana u proces donošenja odluke o načinu raspolaganja Sinjajevinom. Tražimo zaštitu tradicionalnog načina života i ekosistema u skladu s poglavljem 27 o pristupu EU. Započeti primjenu evropskih ekoloških standarda definisanih u Zelenom novom sporazumu za Evropu i relevantnim direktivama EU-a (Direktiva EIA 85/337 / EEZ) kao i izjavi Arhuške Konvencije UN-a. Tražimo uključivanje Sinjajevinanskih lokalnih zajednica u političke procese, kad god se odluke odnose na njih – navodi se u izjavi 83 NVO, te dodaje da lokalne zajednice treba da imaju presudnu ulogu u načinu raspolaganja prostorom”, saopštili su iz Građanske inicijative “Sačuvajmo Sinjajevinu”.
“Priznanje Sinjajevine za biosferni rezervat UNESCO-ovog kanjona Tara, prisustvo lokaliteta Natura 2000 i studija Evropske unije kako bi ga pretvorili u regionalni park govore o sposobnosti lokalnih zajednica da koriste ta područja u skladu s prirodom, pretvarajući Sinjajevinu u globalnu baštinu. ICCA konzorcijum ne može podnijeti da nijemo gleda kako se Sinjajevina iz teritorije života pretvara u područje rata i smrti. Ovo je trenutak za odabir mira, demilitarizacije i de-eskalacije sukoba”, naveo je Predstavnik ICCA konzorcijum Marko Basi, član Vijeća s posebnom odgovornošću za Južnu Evropu i Sredozemlje, profesor antropologije, Sveučilište u Palermu u Italiji. On je obećao podršku ICCA konzorcijuma u borbi za zaštitu Sinjajevine, koristeći iskustva Italije koja je zakonom zaštitila katunski način života.
Direktor Ekološkog pokreta Ozon i predstavnik Koalicije za održivi razvoj Aleksandar Perović pozvao je buduću Vladu Crne Gore da napravi otklon od prethodne, te poništi odluku o proglašavanju Sinjajevine za vojni poligon. On je naveo da će buduća Vlada u KOR-u imati saradnika za ekološka pitanja, te da očekuju da budu uvaženi pošto to do sada nije bio slučaj.
“Ukoliko se nastavi ignorantski odnos prema građanskoj incijativi za zaštitu Sinjajevini poručujemo novoj Vladi ćemo iskoristiti sve mehanizme građanskog otpora da zaštittimo javni interes, a to je da Sinjajevina bude stavljena pod odgovarajući nivo nacionalne i međunarodne zaštite”, naveo je Perović.
Predstavnik Građanske inicijative Sačuvajmo Sinjajevinu Milan Sekulović istakao je da je pitanje očuvanja Sinjajevine pitanje poštovanja zaštite ljudskih prava. On je istakao da GI Sačuvajmo Sinjajevinu ostaje dosledna u zahtjevu da se poništi odluka o proglašavanju Sinjajevine za vojni poligon, te istrajava u namjeri da se to područje proglasi za regionalni park prirode u kojem se razvijaju poljoprivreda i turizam.