Zbirku knjiga Crne Gore čini impozantan broj naslova i još impozantniji fond od oko 30.000 knjiga. U crnogorskoj zbirci knjiga se nalaze i djela gotovo svih značajnijih pisaca, umjetnika, istoričara, akademika, koji vode porijeklo sa prostora Vasojevića. Tvorac “Adligata je Viktor Lazić čijim radom su i stvoreni muzeji knjiga koji posjeduju više od milion i po publikacija, a više od milion knjiga je spašeno širom Srbije i Evrope, piše eSpona.
Pored ostalih znamenitosti Beograda koje posjetioci treba da vide, svakako je i Udruženje “Adligat”. Udruženje, koje se nalazi na Banjici, u ulici Josipa Slovenskog br. 19a, predstavlja neobičan kutak kulture i umjetnosti, koji sve više postaje centar mnogih kultura i naroda svijeta i prevazilazi značaj Beograda i Srbije.
Udruženje je, između ostalih aktivnosti, otvorilo i dva muzeja: Muzej srpske književnosti i Muzej knjige i putovanja u kojima se nalazi i oko 30.000 knjiga u specijalizovanoj zbirci knjiga o Crnoj Gori. A u crnogorskoj zbirci knjiga, skoro da nema djela koje nije zastupljeno a da su autori iz Berana i Vasojevića.
Adligat je „čudo neviđeno“. Njegov tvorac je Viktor Lazić (35) čijim radom su i stvoreni muzeji knjiga u kojima se nalaze djela iz brojnih država svijeta. Među njima i zbirka Crne Gore, koju čini impozantan broj naslova i još impozantniji fond od oko 30.000 knjiga.
U Adligatu se čuva i knjiga, koju je Njegoš dobio na poklon od ruskog cara, sa originalnom Njegoševom beleškom. Baštini više hiljada posveta crnogorskih pisaca. Između ostalog, važna zbirka potpisanih prvih izdanja Mihaila Lalića, prva izdanja svih značajnijih crnogorskih pisaca, dokumenti važni za crnogorsku istoriju.
Tako, na primjer, u Adligatu su i dopisi sa potpisima Janka Vukotića, izuzetna zbirka crnogorske filatelije, kako knjaževine tako i kraljevine Crne Gore. Zbirke slika i arhivskih materijala crnogorskih slikara Dušana Mašovića i Cvetka Lainovića, koji je bio blizak porodični prijatelj porodice Lazić. Ozbiljnu zbirku Milovana Đilasa, prva izdanja sa mnoštvom njegovih posveta. Takođe, ova institucija čuva i dio originalnog nakita vladarske dinastije Petrović.
U crnogorskoj zbirci knjiga u Adligatu se nalaze i djela gotovo svih značajnijih pisaca, umjetnika, istoričara, akademika, koji vode porijeklo sa prostora Vasojevića, uključujući i one najproduktivnije i najpoznatije.
Tu su, pored ostalih, knjige i potpisi knjiga Radonje Vešovića, Dušana Кostića, Mihaila Lalića, Radoslava Pajkovića, Dobrašina Jelića, Dragomira Ćulafića, Miladina Ćulafića, Bogdana Šeklera, ali i slike i fotografija Dušana Mašovića.
Govoreći o osnivanju udruženja i stvaranju muzeja knjige, Viktor Lazić ističe da je na svojim brojnim putovanjima najveći dio sredstava trošio i troši na nabavku knjiga i artifakata za putničku biblioteku i muzej u Beogradu. Na temelju porodične tradicije osnovao je „Adligat“, u kojem je sačuvao biblioteke i zaostavštine mnogih uglednih srpskih porodica i intelektualaca.
Udruženje trenutno posjeduje više od milion i po publikacija, a zahvaljujući Lazićevom radu više od milion knjiga je spašeno širom Srbije i Evrope, od kojih je više od pola miliona knjiga poklonjeno školama, bolnicama, zatvorima i drugim institucijama ali i pojedincima (profesorima, studentima, istraživačima).
Lazić je, i ovom prilikom, pozvao sve zainteresovane intelektualce iz Vasojevića i Crne Gore da obiđu „Adligat“ i da spoznaju značaj ove institucije, s molbom da pomognu da se zbirka o Crnoj Gori uveća.
Za sve one koji imaju duplikate knjiga ili iz nekih razloga moraju da se odreknu dijela njih, upućuje poziv da ih doniraju ovom udruženju, uz uvjerenje da tako ugrađuje sebe u instituciju koja gradi jedan od najvećih hramova kulture i knjige uopšte na ovim prostorima.
Marko Jelić
Tekst je preuzeta iz martovskog, 14. broja časopisa Nova Sloboda. Objavljenim tekstom se nastavlja akcija “Budi odgovoran ostani doma”, koju je pokrenuo istoimeni beranski časopis u saradnji sa Udruženjem lokalnih štampanih medija Crne Gore i uz podršku Elektronskih novina Espona
Šta je „Adligat“?
“Adligat” je Udruženje za kulturu, umjetnost i međunarodnu saradnju koje su osnovala 53 intelektualca, sa ciljem unapređenja srpske kulture i umjetnosti. U okviru Udruženja, osnovani su Muzej knjige i putovanja i Muzej srpske književnosti.
Naziv adligat je stručan bibliotečki termin, koji označava više raznorodnih knjiga ukoričenih u iste korice. Simbolično, ovo je u Beogradu prostor u kojem je više naroda, kultura, generacija pod jednim krovom. Predsjednik „Adligata“ je Viktor Lazić koji je nasljednik dvesta godina duge tradicije porodične Biblioteke „Lazić“ (1882). Кao deveta generacija, biblioteku je naslijedio kada je imao devet godina.
Foto: eSpona