U Podgorici, Nikšiću i Beranama, u protekle tri godine, za 570 osoba iz romske i egipćanske (RE) populacije pruženo je 954 medijatorskih usluga koje su se odnosile na pristup pravima iz obrazovanja, zdravlja, suzbijanje nasilja i ugovorenih dječijih brakova.
To je saopšteno na pres konferenciji „Kroz posvećenost predanost i nadahnuće za pozitivne promjene i život jednakih mogućnosti“, koju je organizovao CARE International Balkans u okviru regionalnog projekta “Za aktivnu inkluziju i prava Romkinja na Zapadnom Balkanu III”.
Projekt koordinatorica CARE International Balkans, Maja Petek, kazala je da su u okviru projekta uspjeli da osnaže romske i egipćanske žene i djevojčice da budu slobodne i da ostvare svoja prava na zdrav, dostojanstven život, bez nasilja, nejednakosti i nediskriminacije, a sve uz pomoć zajednice.
Pojasnila je da je projekat regionalnog karaktera, navodeći da su ga sprovodili u Crnoj Gori, Republici Srbiji, Bosni i Hercegovini u direktnom partnerstvu sa šest organizacija civilnog društva.
„Kroz projekat smo uključili preko 16 hiljada direktnih i 80 hiljada indirektnih učesnika i učesnica i 250 relevatnih institucija, najčešće centre za socijalni rad, policiju, opštinske vlasti, razne savjete i tijela koja se bave pitanjem Roma i Romkinja, kao i škole. U Crnoj Gori smo projekat, uz pomoć parnera Centra za romske inicijative, sprovodili u Nikšiću,Podgorici i Beranama“, navela je Petek.
Kazala je da su rezultati projekta postignuti kroz dva modela, pojašnjavajući da je prvi model program Y, koji predviđa rad sa mladima kroz vršnjačku edukaciju.
„U tri države smo imali 30 vršnjačkih edukatora i edukatorica i 53 odsto mladih iz RE zajednice, koji su zajedno realizovali 347 radionica i obuhvatili su preko 1000 mladića i djevojaka u svom radu“, rekla je Petek.
Prema njenim riječima, drugi model koji su koristili je procjena potreba u zajednici pomoću metode bodovanja, iza koje slijedi akcija.
„Tom metodom smo radili na poboljšanju kvaliteta pružanja usluga ili pristupa samim uslugama, gdje smo se fokusirali na oblast zdravlja, obrazovanja, prevencije nasilja, dječijih maloljetničlkih ugovrenih brakova i socijalne zaštite. Spajanjem i osnaživanjem predstavnica i predstavnika RE zajednice, došlo je do poboljšane komunikacije sa predstavnicima i predstavnicama institucija, gdje su su upoznavajući potrebe i ograničenja jedni drugih promijenili percepciju i zajednički našli rješenja za mnogobrojne probleme“, pojasnila je Petek.
Ocijenila je da je potrebno kreirati saveznike i saveznike unutar institucija kako bi se napravile određene promjene.
„Kroz projekat smo, da bismo osigurali bolji i lakši pristup javnim uslugama, angažovali devet medijatora i medijatorki, koji su kroz 19 opština radili u 87 RE zajednica i obuhvatil su preko 2600 osoba. Najčešće su pružali usluge iz oblasti socijalne zaštite, zdravlja i pristupa ostalim javnim uslugama“, navela je Petek.
Izvršna koordinatorka Centar za romske inicijative, Fana Delija, kazala je da je CRI, u periodu od tri godine, u projekat uključio tri grada – Nikšić, Podgoricu i Berane i više od 2300 osoba.
„Za 570 korisnika i korisnica pružene su 954 usluge. Te usluge su, pored povjerljivog lica, bile u dijelu suzbijanja nasilja i dječijih ugovorenih brakova, ali i usluge u oblastima obrazovanja, zdravstva. Kroz direktan rad je bilo uključeno 1600 osoba koje su bile kroz različite aktivnosti uključene u proces realizacije projekta“, navela je Delija.
Takođe, u okviru projekta smo uključili 92 predstavnika relevantnih institucija kako bi svi akteri bili povezani u lokalnoj zajednici u cilju socijalne inkluzije Roma i Egipćana.
„Realizovali smo čak 26 fokus grupa na temu nasilja u porodici, obrazovanja i zdravlja kako bismo dobili povratne informacije od same RE zajednice šta je neophodno realizovati, koje su potrebe u samoj zajednici. Pripremili smo devet mini akcionih planova za Nikšić, Podgoricu i Berane iz oblasti nasilja, obrazovanja i zdravlja“, kazala je Delija.
Prema njenim riječima, realizovano je 35 radionica na pomenute teme.
„Obavljeno je čak 38 ultrazvučnih ginekoloških pregleda za 38 Romkinja i Egipćanki koje ne posjeduju zdravstvenu knjižicu. Organizovane su i tri kampanje u okviru važnih datuma i 16 dana ženskog aktivizma“, rekla je Delija.
Koordinatorica na projektu, Ivana Bojović, pojasnila je da je bila koordinatorka na programu Y, navodeći da on pruža inovativan pristup rješavanju nasilja, brige o zdravlju, zdravih stilova života i rodne ravnopravnosti.
„Program Y muškarce tretira kao saveznike u rješavanju ovih problema, a ne kao suparnike. Imali smo mnogobrojne aktivnosti koje su rezultirale velikim uspjehom, brojkama i rezultatima. Realizovano je ukupno 12 radionica, u tri škole – u Podgorici, Beranama i Nikšiću“, navela je Bojović.
U ta tri grada, kako je dodala, realizovano je 53 radionice, šest inicijativa regionalnog karaktera, putem kojih su obilježeni značajni međunarodni dani.
Predstavnik CARE International Balkans, Ševko Bajić, istakao je da je regionalni projekat od početka realizacije promijenio živote 16 hiljada Romkinja, Egipćanki i marginalizovanih ljudi koji žive u zajednici u regionu.
Događaj je organizovan uz finansijsku podršku Austrijske razvojne agencije.

Izvor: Kodex